Święto 3 Maja

3 maja 2018

Błogosławiony naród, którego Bogiem jest Pan

 

Siostry i Bracia w  Chrystusie!

 

Święto Narodowe Trzeciego Maja jest polskim świętem państwowym obchodzonym w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Zostało ono ustanowione w 1919 roku po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Po II wojnie światowej obchodzone do 1946 roku i zniesione przez władze komunistyczne w roku 1951. Próby jego obchodzenia tłumione były przez milicję. W roku 1981 obchodzone było ono przez władze państwowe. Ponownie ustanowione zostało dopiero w roku 1990. Jako dzień wolny od pracy jest dziś dniem dumy Polaków z pięknej historii tworzenia się zrębów nowoczesnego państwa przed kilkoma wiekami.

 

3 maja 1791 uchwalono pierwszą konstytucjęw nowożytnej Europie, a drugą po amerykańskiejna świecie. Wyprzedziła trzecią na świecie konstytucję francuską. Konstytucja ta została uchwalona przez Sejm Czteroletni, który został zwołany w październiku 1788 roku. Niestety mimo tego doszło do kolejnych rozbiorów Polski i tragicznych tego konsekwencji dla państwa polskiego, a w tym również Kościoła ewangelickiego.

 

Rozbiory Polski i jej zniknięcie z mapy Europy na 123 lata były czasem, który przy zachowaniu odpowiednich proporcji można porównać z niewolą babilońską narodu wybranego.

 

Niewola babilońska była tragedią, której w dziejach starożytnego Izraela nie da się z niczym porównać. Musiała jednak mieć swój kres. Według proroka Ezechiela była ona nie do zaakceptowania. Nie dlatego, że była ona ciężka, gdyż warunki życia w Babilonii nie były aż tak złe. Powodem nie akceptowania niewoli nie była również świadomość winy wśród potomków Jakuba w morzu ludności Mezopotamii. Przywódcy duchowi wygnańców obawiali się, że bez nadziei na odrodzenie niemożliwe jest wytrwanie i ocalenie. Izrael powinien więc porzucić myśl, że nie ma wyjścia z tej sytuacji. Lecz wy, góry izraelskie, wypuścicie swoje gałązki i przyniesiecie owoc swojemu ludowi izraelskiemu, gdy wkrótce powróci.Bo oto idę do was i zwracam się do was, będziecie uprawiane i obsiewane. I pomnożę na was ludzi, cały dom Izraela; miasta będą zamieszkane, a ruiny odbudowane. I rozmnożę na waszej ziemi ludzi i bydło, i będzie ich dużo, i będą się mnożyć; osiedlę was jak za waszych dawnych czasów i będzie się wam lepiej powodziło niż poprzednio. I poznacie, że Ja jestem Pan.

 

Wygnańcy mogą liczyć na zbawczą interwencję swojego Boga i na łaskawe przebaczenie przewinień. Prorok Ezechiel wyzwał do zawierzenia Bogu. Zbawcze dzieło Boga pojmuje on jako nowe stworzenie, dzięki któremu Izrael będzie znowu ludem Jahwe, a Jahwe Bogiem Izraela.

 

Umiłowani w Panu!

 

Święto Konstytucji 3 Maja jako światły zryw narodu przywracał m.in. wolność sumienia i wyznania, co nie było bez znaczenia po wyniszczającym okresie kontrreformacji. Odniesienie w preambule ówczesnej konstytucji do Boga z pewnością było nie tylko zabiegiem politycznym, ale swoje źródło miało w szczerym przekonaniu o potrzebie zaufania Bogu. Trudno do końca określić na ile jej twórcy kierowali się słowami Psalmisty: Błogosławiony naród, którego Bogiem jest Pan (Ps 33,1). Można jednak podejrzewać, że inspirację czerpano wówczas ze Słowa Bożego.

 

Historia Polski i Kościoła ewangelickiego w Polsce była pokłosiem luterańskiej tradycji teologicznej w kwestii rozumienia Państwa i Kościoła poprzez Księgi Wyznaniowe luteranizmu.

 

Zadaniem Kościoła według Konfesji Augsburskiej jest służba nauczania Ewangelii i udzielania sakramentów. Kościół jest zgromadzeniem świętych, w którym  się wiernie naucza Ewangelii i należycie udziela sakramentów. Kościół zostaje więc zdefiniowany poprzez określenie zadań, do jakich został powołany. Zadania te stanowią o jego istocie. Kościół jest i działa na mocy stwórczego Słowa Bożego w Jezusie Chrystusie.

 

Władza publiczna według Konfesji Augsburskiej jest dobrodziejstwem Bożym i instytucją boską, której godność zasadza się na Słowie Bożym, podobnie jak godność władzy duchowej.

 

W obu porządkach władzy tj. duchowej i świeckiej działa sam Bóg, choć urzędy piastują w nich zawsze konkretni ludzie.

 

Do organizacji państwa należy pełnienie różnych urzędów publicznych i sprawowania władzy, dlatego chrześcijan zachęca się do pełnienia wszelkich obowiązków publicznych, stosownie do obowiązującego porządku prawnego. Do obowiązków tych należy przede wszystkim okazywanie szacunku wobec władzy i posłuszeństwa prawu. Mają one bowiem swą podstawę w Bożym przykazaniu.

 

Mały i Duży Katechizm ks. Marcina Lutra widzi tę podstawę w czwartym przykazaniu Dekalogu rozciągając jego znaczenie na stosunek poddanych do wszelkiej zwierzchności.

 

Według Konfesji Augsburskiej stosunek posłuszeństwa i zaangażowania chrześcijanina w sprawach publicznych ma jednak określone granice. Pozytywnym określeniem tych granic jest cel zaangażowania w życiu publicznym tj. pielęgnowanie najważniejszego przykazania czyli przykazania miłości. Bezwzględne pierwszeństwo należy się zawsze Bogu.

 

Umiłowani w Panu!

 

Święto Narodowe Trzeciego Maja jest dobrą okazją do tego, aby przypomnieć sobie, że trudne i dramatyczne losy narodów nie są do uniknięcia nawet przy tzw. nowoczesnych zapisach prawa i konstytucji.

 

Prawdziwe szczęście daje bowiem tylko bliskość Boga. A naród, którego Bogiem jest Pan, jest zgodnie ze słowami Psalmisty, narodem błogosławionym. Ufność Bogu i całkowite zaufanie Jemu daje zawsze pewność bezpieczeństwa i gwarancję rozwoju dla każdego pojedynczego człowieka jak i dużych ludzkich zbiorowości, a nawet całych narodów.

 

Odejście od Boga, Jego Słowa i zawartej w Nim Jego woli zawsze skutkuje niepowodzeniem albo życiową tragedią. W wymiarze życia społecznego może to oznaczać wysokie standardy życia albo płynącą z nędzy duchowej nędzę materialną.

 

W naszej współczesnej rzeczywistości ilość deklarowanego przywiązania do Ojczyzny z jednoczesnym przywiązaniem do chrześcijańskiej wiary i tradycji jest odwrotnie proporcjonalna do żywego świadectwa Kościoła. Często wręcz całkowitym tego zaprzeczeniem. Można jednocześnie klękać przed ołtarzem w narodowych sanktuariach w świetle kamer i zarazem odmawiać pomocy najbardziej potrzebującym, najsłabszym obywatelom. Powołując się na swoją wiarę kłamać i spotwarzać bliźnich. Stosować sztuczki manipulacji słowem, aby osiągać doraźne cele polityczne. Mówić o dziejowej misji narodu dzieląc ludzi na lepszych i gorszych.

 

Siostry i Bracia w Chrystusie!

 

Niech Święto Narodowe 3 Maja przypomina nam o tych najpiękniejszych kartach historii, gdy Polacy przejęci odpowiedzialnością za swój los i los swojego państwa potrafili pięknie się różnić w pojednanej różnorodności. Jednocześnie odnosząc się do wiary w Boga budowali mocne fundamenty państwowości, która mimo ludzkich ułomności, błędów i zaniechań, a w konsekwencji narodowych tragedii, zaufali ostatecznie Temu, który jest źródłem odkupienia i przyszłej odnowy. Podobnie widział to również Ezechiel, który musiał opuścić umiłowaną Jerozolimę dając narodowi izraelskiemu w trudnych dla niego chwilach nadzieję na przyszłą odnowę.

 

Błogosławiony naród, którego Bogiem jest Pan. Amen.

ks. Cezary Królewicz