Chrzest Święty

Chrzest nie jest samą tylko wodą, ale wodą przykazaniem objętą i ze Słowem Bożym połączoną. (Mały katechizm, Część czwarta, Pytanie pierwsze).

Bóg przez Chrzest Święty naznacza nas jako swoją własność. Wierzymy, że Chrzest jest darem , który powołuje nas do głoszenia Ewangelii i włącza nas we wspólnotę. Ten sakrament czyni nas też jednakowo odpowiedzialnymi za Kościół, nie dzieląc go na mniej lub bardziej uprzywilejowane grupy. Choć różne są posługi to wszyscy, poprzez jeden Chrzest, są powołani do życia w Kościele (powszechne kapłaństwo ochrzczonych).

Ponieważ Chrzest jest Bożym darem dla wszystkich, nie tylko dla tych, którzy świadomie podjęli decyzję o przyjęciu Chrystusa, praktykujemy w Kościele ewangelicko-augsburskim Chrzest niemowląt. Chrzcimy również dorosłych, którzy nie byli wcześniej ochrzczeni. 

Słowem Bożym, z którym łączony jest zewnętrzny znak Chrztu – woda, są słowa Chrystusa: 

Idźcie tedy i czyńcie uczniami wszystkie narody, chrzcząc je w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. (Mt  28, 19)

Znaczenie Chrztu 

Parafrazując słowa Lutra z Małego Katechizmu można powiedzieć, że Chrzest to z pewnością nie woda wzbogacona o magiczne pierwiastki, to nie woda o cudownych właściwościach, ale po prostu zwykła woda, najzwyklejsza woda ALE nie tylko ona. Chrzest to żywioł wody połączony z duchowym żywiołem, Słowem Boga.

Chrzest to woda, której towarzyszy tajemnica, ale nie wiedza tajemna i abstrakcyjna, ale tajemnica wielkiej obietnicy. Chrzest to Bóg dający (s)Słowo, którego nigdy nie złamie. Chrzest to wydarzenie, w którym Bóg przemawia. Co prawda sama czynność Chrztu, jej oprawa jest w pełni ludzkim działaniem, to jednak to, co w Chrzcie jest najważniejsze to właśnie Bóg, który składa obietnicę, wiąże się, zapewnia nas i cały Kościół: Nazwałem cię twoim imieniem, moim jesteś!

Chrzest nie jest magiczną czynnością. Nie rozrywa niebios, nie słyszymy śpiewu aniołów, a jednak Chrzest jest Bożym działaniem dla człowieka. Bóg obdarza łaską i to nie jakąś specjalną łaską, którą możemy rozłożyć na czynniki pierwsze, zaszufladkować, zaplanować czy komuś jej odmówić. Chrzest to wylanie łaski, całej łaski, która nigdy nie ustanie, nawet jeśli ochrzczony tę łaskę odrzuci, wypowie wojnę Bogu i tysiąc razy się Go wyprze. Boża łaska jest wciąż aktualnym zaproszeniem skierowanym do człowieka, ofertą ważną do końca naszych dni.

Wiara Kościoła

Kościół luterański wierzy, że w Chrzcie Świętym człowiek dostępuje odpuszczenia grzechów. Inaczej niż Kościół rzymskokatolicki, luteranie wierzą, że Chrzest nie zmazuje jednak grzechu pierworodnego (dla luteran grzech pierworodny jest obrazem, ukazującym duchową kondycję człowieka). Grzech pozostaje jako rzeczywistość obejmującą całego człowieka na całe życie, jednak to nie grzech ma ostatnie słowo.
Luteranie wierzą, że cały człowiek jest grzeszny, jednak dzięki Jezusowi silniejsza od grzechu jest moc łaski i wiary. Chrzest ukazuje bezwarunkową miłość Boga do człowieka. Ponieważ Chrzest jest wydarzeniem, poprzez które Bóg komunikuje się z nami, ważność Chrztu nie zależy od duchowej dyspozycji człowieka. Chrzest pozostaje ważny do końca życia, nawet jeśli człowiek publicznie dokona aktu apostazji, będzie znieważać Boga i ogłaszać, że Chrzest nic dla niego/niej nie znaczy. Chrztu nie da się unieważnić, nie da się odwołać. Łaska Chrztu polega na tym, że to Bóg przychodzi do człowieka, a nie na odwrót.
Chrzest odbywa się ze względu na Boże ustanowienie, jest ważny nie dlatego, że słowa wypowiada ksiądz, biskup lub ktokolwiek inny. Kościół luterański odrzuca pogląd, jakoby Chrzest jest ważny ze względu na czynność dokonywaną przez celebransa czy też ze względu na jego osobę. Luteranie wierzą, że Chrzest jest ważny ze względu na Słowo Boga, który rzeczywiście działa w Chrzcie.
Luteranie nie przyjmują również praktyki rebaptyzacji, czyli ponownego Chrztu. Ponieważ sakrament jest dziełem Bożym, a nie ludzkim, to człowiek nie powinien poprawiać dzieła raz przez Boga rozpoczętego. Chrześcijański Chrzest dokonany w imię Ojca, Syna i Ducha Świętego nie może być powtórzony. Sakrament nie jest uczynkiem, jest łaską przyjmowaną w wierze. Ponowny Chrzest to dla luteran akt niewiary w suwerenne działanie Boga w Chrzcie i poprzez Chrzest. Słowo Boga nie jest pustą obietnicą rzuconą na wiatr. Chrzest jest ważny nie dlatego, że człowiek wierzy, ale dlatego, że Bóg złożył obietnicę, dał swoje Słowo. Jednak aby Chrzest był skuteczny niezbędna jest wiara, która Chrzest przyjmuje. Tylko przez wiarę człowiek może uchwycić się daru Chrztu Świętego.

Życie w Chrzcie

W dalszej części Małego Katechizmu Luter odpowiadając na pytanie, co oznacza ‘chrzczenie wodą’ stwierdza: „Znaczy to, iż stary Adam w nas przez codzienny żal i pokutę ma być utopiony i umrzeć ze wszystkimi grzechami i złymi pożądliwościami, natomiast ma codziennie wyłaniać się i powstawać nowy człowiek, który by w sprawiedliwości i czystości żył wiecznie przed Bogiem.”
Teolodzy i socjolodzy religii zwykli określać Chrzest jako sakrament inicjacji chrześcijańskiej. Słowo inicjacja (włączenie, wtajemniczenie) sugerować może, że znaczenie Chrztu wyczerpuje się w jednorazowym akcie.
Dla luteran Chrzest nie kończy się na uroczystości liturgicznej w kościele. Wielka przygoda, jaką Chrzest ogłasza, dopiero się rozpoczyna. Chrzest nie jest zapalnikiem, który wypełnia swoją rolę i nagle znika. Dzięki Słowu Boga człowiek zawsze może powrócić do Chrztu, ale nie poprzez jego powtarzanie, ale powrót do obietnicy, która na Chrzcie została wypowiedziana. Chrześcijańskie życie jest codziennym Chrztem – umieraniem starego człowieka i narodzinami nowego, odrodzonego w Chrystusie. Zbawienna siła Chrztu trwa z niezmienną siłą do ostatnich sekund naszego życia.
Nie bez powodu, zaraz po części zawierającej opis tego, czym jest sakrament Chrztu Świętego, znajdujemy w Małym Katechizmie słowa o spowiedzi, a dopiero później omówiony jest drugi sakrament – Wieczerzy Pańskiej (Komunii Świętej). Chrzest związany jest z pokutą, codziennym wyznawaniem grzechów. Symbolika Chrztu towarzyszy nam przez całe życie. Gdy luteranie czynią znak krzyża, to przypominają symbolicznie o nakazie chrzcielnym wypowiedzianym przez Pana Jezusa. Pokuta – w codziennej modlitwie, powszechna przed przystąpieniem do Komunii Świętej, a także prywatna połączona z rozgrzeszeniem – jest powrotem do Chrztu, jest miejscem, z którego wszystko lepiej widzimy, ale nie dlatego, że posiedliśmy jakieś szczególne zdolności, nie dlatego, że uaktywniliśmy w sobie nieznane dotąd pokłady wiary, ale dlatego, że Bóg dał nam na Chrzcie słowo, swoje Słowo, że będzie z nami do końca świata.

Dlaczego luteranie chrzczą dzieci?

Sakramenty są widzialnymi znakami niewidzialnej łaski Bożej. Są szczególnym językiem Boga, komunikacją obejmującą słowa i zmysły, to osobista melodia skomponowana dla każdego człowieka mimo, że przyjmujemy sakramenty w podobny sposób i na podobnym etapie życia. Większość Kościołów chrześcijańskich dokonuje Chrztu w wieku niemowlęcym. Czyni tak również Kościół Ewangelicko-Augsburski, wypełniając nakaz Chrystusa i znajdując potwierdzenie Chrztu niemowląt w Piśmie Świętym, ale także w tradycji Kościoła pierwszych wieków. Kościół luterański zdecydowanie obstaje przy Chrzcie dzieci. Sakrament Chrztu jest dla luteran nauką o usprawiedliwieniu w konkretnej, materialnej postaci. Tak jak człowiek bez żadnej zasługi ze swojej strony jest zbawiony z łaski, przez wiarę w Chrystusa, tak i dziecko, zupełnie bezbronne i zależne, otrzymuje w Chrzcie Świętym łaskę, zostaje wszczepione w Chrystusa. To czy wiara następuje przed czy po chrzcie nie ma znaczenia, ponieważ rzeczywistość chrztu jest Bożym dziełem w nas i dla nas przez całe życie. Obraz dziecka przyjmującego chrzest jest jednym z najpiękniejszych ikon Bożej, bezwarunkowej miłości do człowieka. Chrzest to również włączenie we wspólnotę Kościoła i jednocześnie zobowiązanie, gdyż w Chrzcie wszyscy otrzymują jedno powołanie do służenia Ewangelii i jedną łaskę. W Chrzcie stajemy się siostrami i braćmi powołanymi do uniwersalnego kapłaństwa wszystkich wyznawców Jezusa Chrystusa.

Punkt wyjścia

Relacja z Bogiem, podobnie jak relacje z innymi ludźmi, nie zawsze ma jednakową temperaturę. Dzieje się tak z różnych powodów, na które nie zawsze mamy wpływ. Czasami jest tak, że człowiek odchodzi od Boga bez spektakularnych czynów i słów. Życie bez Boga staje się czymś tak zwykłym, normalnym i oczywistym, że nie jest już nawet kontrowersyjne. Jednak i w tak uporządkowanym bez Boga życiu następują momenty, które skłaniają do pytania o nas samych, o bliźnich, świat i być może także o Boga. Chrzest nie musi być odpowiedzią na wszystkie pytania i trudno, żeby rozwiał wszystkie wątpliwości i uciszył każdy bunt. Chrzest może być punktem wyjścia, przy którym człowiek może spotkać Boga i rozpocząć od nowa – po raz drugi, po raz trzeci, nieskończenie wiele razy, ponieważ Bóg dał nam swoje Słowo. Luteranie wierzą, że Chrzest jest miejscem spotkania Boga z człowiekiem. Życie chrześcijanina pokazuje, że relacja z Bogiem nie kończy się na jednym spotkaniu. Chrzest jest szczególnym spotkaniem, ponieważ otwiera drzwi do wielu innych spotkań ze Zbawicielem.

Warto przypomnieć, że w 2000 roku Kościoły członkowskie Polskiej Rady Ekumenicznej (z wyjątkiem baptystów) podpisały w warszawskim kościele luterańskim Świętej Trójcy wraz z Kościołem rzymskokatolickim wspólny dokument o wzajemnym uznaniu Sakramentu Chrztu Świętego.

więcej na ten temat