Nagroda Kościoła dla Fundacji Anna w Gostkowie
Kapituła Nagrody Kościoła im. królewny Anny Wazówny na swoim posiedzeniu 20 kwietnia 2021 r. jednogłośnie zadecydowała, że laureatem nagrody w 2021 r. została Fundacja Anna w Gostkowie.
Kapituła przyznając nagrodę doceniła działalność fundacji, która powstała w 2016 r. w celu ratowania cmentarza ewangelickiego dawnych mieszkańców Gostkowa i okolicznych miejscowości. Kapituła podkreśliła, że w Polsce działa wiele organizacji i osób fizycznych, które zajmują się ochroną starych cmentarzy, którym należy również podziękować za opiekę nad ewangelickimi cmentarzami.
Nagroda zostanie wręczona w Warszawie, 10 września podczas konferencji, na którą prócz laureatek, zostaną też zaproszone organizacje i osoby działające na rzecz ochrony cmentarzy, zrzeszone w Inicjatywie „(Nie)zapomniane cmentarze”.
O Fundacji Anna w Gostkowie
W 2015 r. cmentarz ewangelicki w Gostkowie (nieopodal czeskiej granicy na Dolnym Śląsku), miał podzielić los wielu podobnych miejsc na tzw. Ziemiach Odzyskanych, tj. zostać sprzedany i zlikwidowany. Pochodzące rodem z Wielkopolski – matka i córka: Halina Bryk i Angelika Babula obserwowały wiele razy podobne działania w sąsiednich miejscowościach, gdzie nie tylko ślad ginął po dawnych cmentarzach, ale i rozbierane były opustoszałe kościoły, plebanie i szkoły ewangelickie.
W październiku 2015 r. Angelice Babuli udało się odkupić teren cmentarza w Gostkowie i wraz ze swoją mamą powołać 19 stycznia 2016 r. Fundację Anna w Gostkowie. Swoją nazwę fundacja wzięła od imienia śp. Anny Renner, której imię i nazwisko były wyrzeźbione na pierwszym nagrobku odnalezionym podczas porządkowania cmentarza. Cmentarz ewangelicki w Gostkowie, założony został w 1856 r., po północnej stronie kościoła (obecnie w ruinie). Parafia Ewangelicka w Gostkowie przestała istnieć po drugiej wojnie światowej, a miejscowy cmentarz ewangelicki był wielokrotnie profanowany.
Od 2016 r. osoby skupione wokół Fundacji Anna w Gostkowie, konsekwentnie angażują swój czas, środki oraz energię, przywracając temu miejscu utraconą godność. Dzieje się to na różnych płaszczyznach. Z jednej strony rewitalizowane są groby, alejki i całe otoczenie cmentarza. Z drugiej strony działacze Fundacji Anna w Goskowie starają się budować mosty między ludźmi z różnych pokoleń, o różnym pochodzeniu, wyznaniu czy narodowości. Po kilku latach intensywnych działań na polu edukacyjnym, w lokalnej społeczności rośnie przekonanie, że nie wszyscy przedwojenni mieszkańcy Dolnego Śląska wspierali ideologię nazistowską, a najczęściej byli zwykłymi ludźmi, którym przyszło żyć w trudnych czasach i warto szanować ich miejsce pochówku. Dzięki staraniom członków fundacji, młodzież z całego województwa odwiedza gostkowski cmentarz, poznając historię ziemi, na której mieszka i zyskuje wrażliwość wielkiego bogactwa kulturowego Śląska. Podejmowane działania stały się modelowym przykładem, naśladowanym w innych częściach Polski. Co ważne, przy okazji rewitalizacji cmentarza udało się stworzyć atmosferę sprzyjającą spotkaniom polsko-niemieckim, które skutkują budowaniem pojednania między oboma narodami na najbardziej elementarnym, międzyludzkim poziomie. Działania podejmowane w Goskowie sprzyjają także budowaniu pojednania między chrześcijanami różnych wyznań. Fundacja Anna w Gostkowie aktywnie uczestniczy i wspiera inicjatywę (Nie)zapomniane cmentarze.
O Inicjatywie (Nie)zapomniane cmentarze.
Inicjatywa (Nie)zapomniane cmentarze została utworzona przez grupę aktywistów w październiku 2020 r. Kontynuuje prace grupy roboczej, działającej przy Rzeczniku Praw Obywatelskich od listopada 2018 r. Obecnie w skład Inicjatywy wchodzą osoby reprezentujące niektóre Kościoły i związki wyznaniowe, organizacje zajmujące się dziedzictwem różnych wyznań i narodowości, pracownicy naukowi, konserwatorzy i opiekunowie zabytków, społecznicy, nauczyciele i studenci. Inicjatywa podejmuje działania na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego i dbałości o cmentarze, mogiły i groby zwłaszcza te niszczejące, zdewastowane, zapomniane przez lokalne władze i mieszkańców, sprzedawane jako działki rekreacyjne lub budowlane. Wynikiem aktywności grupy jest akcja „Godność nie umiera” (zainicjowana w październiku 2020 r.), w której przypomniano o szacunku dla miejsc pochowku ludzi różnych wyznań i narodowości oraz przekazano informacje o obyczajach związanych z oddawaniem czci zmarłym w różnych religiach i tradycjach. (więcej). Akcji towarzyszył informator oraz filmy, w których wypowiadały się osoby, zainteresowane i poruszone tematem, m.in. Rzecznik Praw Obywatelskich, przedstawiciele Kościołów i związków wyznaniowych oraz społecznicy.
O nagrodzie im. królewny Anny Wazówny
Nagroda im. królewny Anny Wazówny przyznawana jest osobom i organizacjom z Polski i zagranicy szczególnie zasłużonym dla Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce. Wręczana jest corocznie w okolicach Święta Reformacji.
Celem nagrody jest uhonorowanie osób lub innych podmiotów, które poprzez zaangażowanie swojego wolnego czasu, umiejętności i środków dawali lub dają świadectwo swojej wiary, działali lub działają na rzecz Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce, kierując się chrześcijańską miłością, która nie zna granic, a także do promowania i inspirowania działań służących nawiązaniu i pogłębieniu współpracy międzynarodowej.
Nagrodę stanowi statuetka autorstwa rzeźbiarza i malarza Lubomira Tomaszewskiego pt. Razem, wykonana przez Fabrykę Porcelany AS Ćmielów. więcej
zdjęcia: Fundacja Anna
