english version
Hasła biblijne na dzisiaj Ukryj hasła biblijne

Ewangelicy z Sosnowca jubileuszowo

Ewangelicy z Sosnowca świętowali 100 lat niepodległości Polski oraz 132. rocznicę poświęcenia kościoła św. Jana.

12.12.2018
Udostępnij

Prawdziwy pokój uzyskuje osoba, która pojednała się z drugim człowiekiem i pojednała się z Bogiem. Przełomowym jest bowiem fakt, że Bóg przez śmierć Jezusa Chrystusa pojednał nas ze sobą – powiedział bp Jerzy Samiec w kazaniu z okazji 100-lecia niepodległości Polski i 132. rocznicy poświęcenia kościoła w Sosnowcu.


Ewangelicy z Sosnowca jubileuszowo

Uroczystości miały miejsce w pierwszą niedzielę Adwentu, 2 grudnia 2018 r. Rozpoczął je koncert muzyki chóralnej pt.  „Ciebie, Boże, chwalimy” w wykonaniu chóru Jubilate Deo z Mysłowic pod dyrekcją Joanny Bliwert-Hoderny.

Zaraz po koncercie rozpoczęło się nabożeństwo dziękczynne w którym wzięli udział wierni oraz goście z Sosnowca i okolicznych miejscowości.

Kazanie, oparte na fragmencie Drugiego Listu do Koryntian (2 Kor 5, 17-24), wygłosił zwierzchnik Kościoła bp Jerzy Samiec. Mówił o pojednaniu z Bogiem i innymi ludźmi oraz głoszeniu takiego pojednania innym. Mówca przypomniał, że Polska powstała po okresie Wielkiej Wojny – gdy narody wyrządzały sobie nawzajem wiele krzywd. Gdy zdarzały się mordy, gwałty, a nawet zbrodnie ludobójstwa.

Polacy walczyli po 1918 r. o poszerzenie swoich granic, biorąc udział w walce zbrojnej: na wschodzie, południu i zachodzie. Kilkadziesiąt lat później brak pojednania doprowadził do nowej wojny, w wyniku której Polska przestała istnieć. Dopiero po drugiej wojnie światowej, pojednanie między narodami, w tym, między polskim a niemieckim przyniosło prawdziwy pokój. Pojednanie to zapoczątkowane zostało w 1965 r. poprzez wydanie przez Ewangelicki Kościół w Niemczech Memorandum Wschodniego – którego głównym przesłaniem było właśnie odwołanie się do biblijnej nauki o pojednaniu w Chrystusie - mówił kaznodzieja.

Podobnie w życiu duchowym – prawdziwy pokój uzyskuje osoba, która pojednała się z drugim człowiekiem i pojednała się z Bogiem. Przełomowym jest bowiem fakt, że Bóg przez śmierć Jezusa Chrystusa pojednał nas ze sobą - przypomniał bp Samiec.

Bp Jerzy Samiec odniósł się w kazaniu także do historii parafii, założonej przez emigrantów z Zachodu i do roli ewangelickich przemysłowców (m.in. Henryka Dietla) w jej rozwijaniu i funkcjonowaniu.

Na zakończenie nabożeństwa odsłonięto tablicę poświęconą pamięci pierwszych duszpasterzy czasu niepodległości w Zagłębiu Dąbrowskim: ks. Eugeniuszowi Uthke i ks. Jerzemu Tytzowi.

Następnie wszyscy spotkali się w sąsiadującym z kościołem Pałacu Dietla na wspólnym poczęstunku. W uroczystościach brali udział duszpasterze parafii: ks. proboszcz Adam Malina i ks. Robert Augustyn a także przewodniczący Rady Miasta Sosnowca Mateusz Bochenek.

Historia ewangelików w Zagłębiu Dąbrowskim czyli w północnej części Małopolski rozpoczyna się ok. 1550 roku. Najbardziej znanym ewangelikiem tamtych czasów był Walenty Rozdzieński, polski właściciel kuźni, zarządca hut, poeta i literat. Twórca pierwszego polskiego poematu wierszowanego. Umieścił w nim liczne cytaty i komentarze biblijne, oparte na ewangelickiej postylli górniczej z 1562 roku pt. "Sarepta", której autorem był ks. Jan Mathesius, przyjaciel Marcina Lutra.

W czasie kontrreformacji pojawiają się represje i prześladowania: brak możliwości budowania kościołów, głoszenia kazań czy grzebania zmarłych, a także niszczenie świątyń oraz napaści na ewangelików. Ewangelicy ratują się ucieczką z tych ziem. 

Ponownie ewangelicy w Zagłębiu Dąbrowskim pojawiają się wraz z rozwojem przemysłu. Ze względu na złożoną sytuację polityczną pierwsza parafia powstała w Będzinie jako filiał parafii w Wieluniu. Przez następne lata wielokrotnie zmieniano przynależność owego filiału – od Wielunia przez Kielce (1853 r.) aż po Piotrków Trybunalski (od 1875 r.). Zmieniła się też siedziba filiału – w 1847 r. z Będzina przeniósł się do pobliskiej Dąbrowy Górniczej, gdzie po latach odprawiania nabożeństw w mieszkaniach prywatnych, szkołach czy salach w 1899 r. poświęcono nowy kościół filialny (obecnie kościół rzymsko-katolicki św. Barbary przy tzw. Sztygarce).

Ostatnia zmiana organizacyjna miała miejsce w 1922 roku, gdy całe Zagłębie Dąbrowskie połączono w samodzielną parafię z siedzibą w Sosnowcu.

W samym Sosnowcu powstanie parafii jest związane z osobą Henryka Dietla, przemysłowca i jednego z najbogatszych ludzi ówczesnego Królestwa Polskiego.

Dietel z własnych środków założył ewangelicką szkołę kantoratową, ufundował Szkołę Realną – pierwszą średnią szkołę w Zagłębiu. Łożył na wiele przedsięwzięć charytatywnych i publicznych. Henryk Dietel w znacznej mierze przyczynił się także do budowy sosnowieckich cerkwi, rzymsko-katolickiej katedry i kościoła św. Tomasza, doprowadził również do powstania cmentarza.

Henryk Dietel stał się również fundatorem kościoła w Sosnowcu dla całej zagłębiowskiej społeczności ewangelickiej (1886).

Oprócz wybudowania kościoła Henryk Dietel zatroszczył się też o duszpasterza dla sosnowieckich ewangelików. W 1888 roku sprowadził do Sosnowca ks. Eugeniusza Uthke, który został mianowany kapelanem rodziny Dietlów.

Dynamiczny rozwój zagłębiowskiego ewangelicyzmu załamał się po II wojnie światowej. Nacjonalizacja przemysłu spowodowała odebranie rodzinie Dietlów całego majątku. A ponieważ kościół, plebania i dom parafialny były formalnie własnością Dietlów, toteż także zostały znacjonalizowane.

Chociaż parafia mogła korzystać przez cały czas z kościoła, jednak w pewnym okresie próbowano obciążyć parafię opłatami z tytułu czynszu za jego użytkowanie. Dopiero w roku 1996 parafia w Sosnowcu uzyskała kościół jako swoją własność, a od 1998 r. cmentarz i budynek przycmentarny też są już formalną własnością parafialną.

Sosnowiecka parafia to jedyne miejsce skupiające ewangelików w Zagłębiu Dąbrowskim. Coniedzielne nabożeństwa gromadzą wiernych oraz sympatyków. W kościele organizowane są koncerty muzyczne z cyklu Muzyka u Dietla. Co tydzień organizowane są „Spotkania z Wiarą”, których formuła skierowana jest również do osób z poza parafii. 

Od 1991 roku duszpasterzem sosnowieckich ewangelików jest ks. dr Adam Malina.

więcej: sosnowiec.luteranie.pl
za: bik.luteranie.pl