Poszukiwanie nadziei i budowanie pokoju
Regionalne spotkanie przygotowawcze przed Trzynastym Zgromadzeniem Ogólnym Światowej Federacji Luterańskiej.
W dniach 21-24 marca 2023 r. w Mansfield College w Oksfordzie odbyło się pierwsze regionalne spotkanie przygotowawcze przed Trzynastym Zgromadzeniem Ogólnym Światowej Federacji Luterańskiej (ZO) zaplanowanym na wrzesień 2023 r. Zgromadziło ono ponad stu delegatów z Kościołów członkowskich Światowej Federacji Luterańskiej (ŚFL) z całej Europy. Celem spotkania było wypracowanie priorytetów, które zostaną przedstawione z perspektywy trzech regionów na ZO.
Kościół Ewangelicko-Augsburskie w Polsce reprezentowali zwierzchnik Kościoła bp Jerzy Samiec (delegat na ZO), dyrektor konsystorza Ewa Śliwka (delegatka na ZO), koordynatorka ds. kontaktów międzynarodowych Anna Wrzesińska, członek rady ŚFL prof. Jerzy Sojka i Rzecznik Kościoła oraz regionalna koordynatorka programów ŚFL ds. sprawiedliwości między płciami i wzmacniania pozycji kobiet Agnieszka Godfrejów-Tarnogórska. Podczas spotkania przygotowawczego Maryssa Camado i Anna Wrzesińska przedstawiły delegatom szczegóły dotyczące kwestii organizacyjnych i przygotowań do zgromadzenia w Krakowie.
Gospodarzem spotkania przygotowawczego był Kościół Luterański w Wielkiej Brytanii, a nabożeństwo otwierające poprowadzili m.in. pochodząca z Polski ks. Paulina Hlawiczka-Trotman oraz bp Walter Jagucki (emerytowany zwierzchnik luteran w Wielkiej Brytanii) oraz wiceprezydenci trzech europejskich regionów ŚFL: abp Antje Jackelen, superintendentka ks. Astrid Kleist i abp Urmas Viilma. Kazanie wygłosił zwierzchnik Kościoła Luterańskiego w Wielkiej Brytanii bp Tor Berger Jørgensen.
Mansfield College w Oksfordzie to miejsce, które od czasów II wojny światowej ma bliskie relacje z lokalną wspólnotą luterańską. Ówczesny dyrektor szkoły, założonej, aby umożliwić studiowanie na Uniwersytecie Oksfordzkim studentom niebędącym członkami Kościoła Anglii, wspierał walkę Kościołów niemieckich z nazizmem. Uczelnia ta również, wspólnie z ŚFL, wsparła po wojnie kształcenie luterańskich duchownych Kościoła Luterańskiego w Wielkiej Brytanii, którego członkami byli luterańscy emigranci z Europy (w tym także z Polski). Współcześnie Kościół ten, zrzeszony w Radzie Kościołów Luterańskich w Wielkiej Brytanii, prowadzi nabożeństwa i duszpasterstwo w wielu językach dla wiernych z różnych części świata. Rada natomiast finansuje duszpasterstwo akademickie oraz oferuje w Mansfield College stypendia umożliwiające podjęcie studiów magisterskich uchodźcom szukającym schronienia w Wielkiej Brytanii. Sekretarz regionalny ŚFL ds. Europy ks. dr Ireneusz Lukas podkreślił, że wybór miejsca nie był przypadkowy. Przed pandemią, w 2020 roku planowane były w Oksfordzie europejskie konsultacje zwierzchników Kościołów europejskich ŚFL, by w ten sposób wyrazić wsparcie dla luteran w Wielkiej Brytanii po brexicie i podkreślić solidarność z Kościołem w Wielkiej Brytanii bez względu na wszelkie decyzje polityczne. Niestety z powodu pandemii spotkanie nie doszło do skutku i dopiero trzy lata później to miasto mogło gościć luteran z całej Europy.
Już dzień przed otwarciem spotkania, delegaci młodzieżowi zgromadzili się, by zarysować kluczowe kwestie, które przedstawią podczas ZO w Krakowie. Prawie 40 lat po Siódmym Zgromadzeniu Ogólnym ŚFL w Budapeszcie (1984), które uchwaliło system kwotowy (40% mężczyzn, 40% kobiet i 20% młodzieży) młodzi ludzie zauważyli, że w wielu Kościołach członkowskich ich głosy są nadal pomijane w rozmowach na temat teologii, liturgii, kierunków działań Kościołów czy budowania bardziej zintegrowanych wspólnot kościelnych. Wskazali, że pandemia spowodowała praktyczne włączenie młodych w organizacje nabożeństw internetowych i sprawiła, że wielu liderów kościelnych zwróciło się do nich o wsparcie techniczne działań w przestrzeni Internetu. Jednak młodzi delegaci chcieliby, aby ich teologiczna refleksja była traktowana równie poważnie jak ich umiejętności techniczne. Wskazali, że podczas ZO w Krakowie będą podkreślać właśnie współpracę z młodymi ludźmi w Kościołach oraz sprawiedliwość klimatyczną.
Podczas spotkania delegaci dyskutowali nad bieżącą sytuacją w trzech europejskich regionach ze szczególnym uwzględnieniem agresji Rosji na Ukrainę i działań jakie Kościoły członkowskie podjęły na rzecz Ukrainy. Ukazane zostały działania pomocowe ŚFL w tym szereg projektów realizowanych przez Kościół Ewangelicko-Augsburski w Polsce. O doświadczeniach wojny w Ukrainie opowiedział bp Pavlo Shvarts, zwierzchnik Niemieckiego Kościoła Ewangelicko-Luterańskiego Ukrainy.
Sekretarz generalna ŚFL ks. Anne Bughardt zwracając się do delegatów podkreśliła, że założona jako „projekt pokojowy” w 1947 r. ŚFL połączyła Kościoły, które wcześniej stały po przeciwnych stronach linii frontu. Ks. Burghardt przypomniała cztery filary (obszary działania) ŚFL: wsparcie uchodźców, dialog teologiczny, współpraca ekumeniczna i działalność misyjna. Zwróciła uwagę, że kluczowym zadaniem stojącym przed delegatami zgromadzenia, jest jak zapewnić równowagę pomiędzy tymi czterema aspektami oraz jak słuchać, wysłyszeć i zrozumieć prawdziwe pytania i obawy współczesnych ludzi w ich Kościołach. Mówiąc o różnorodności wewnątrz ŚFL i pomiędzy 149 Kościołami tworzącymi wspólnotę, sekretarz generalna zastanawiała się nad relacją pomiędzy ich autonomią a potrzebą pewnej formy wzajemnej odpowiedzialności. Proces opracowywania ram tej wzajemnej odpowiedzialności ma się wkrótce rozpocząć i będzie wspierany przez biuro ŚFL. Różnorodność ŚFL była widoczna też podczas spotkania przygotowawczego i wybrzmiała w sprawozdaniach przygotowanych przez wiceprzewodniczących trzech regionów europejskich. Wspólne okazały się obawy dotyczące kryzysu klimatycznego, wpływu pandemii COVID-19 i malejącej liczby członków Kościołów. Niepokojący jest wzrost przemocy domowej po pandemii oraz przemocy uwarunkowanej względami płci. Zauważalne jest również pewne wycofanie w kwestii praw człowieka i społecznej sprawiedliwości płci, które bywa wspierane także przez niektórych zwierzchników religijnych. Wojna najmocniej naznaczyła region Europy Wschodnie, a malejąca liczba wiernych sprawia, że coraz częściej rodzi się pytanie o rolę i misję chrześcijan w świeckim społeczeństwie. Wśród zadań dla Kościołów wyłania się też rozwijanie świadomości wokół kwestii zdrowia psychicznego i roli jaką mogą one odegrać w budowaniu szerszej wzajemnej troski pomiędzy ludźmi.
W posłaniu końcowym delegaci Kościołów zgromadzeni w Oksfordzie zachęcili, w obliczu wymienionych problemów, do poszukiwania wiarygodnej i przemieniającej nadziei. Podkreślili również potrzebę znalezienia nowych sposobów bycia Kościołem oraz budowania pokoju w dzisiejszych czasach.
zdj. LWF/Albin Hillert
więcej zdjęć FLICKR
